Aktualności

5 ćwiczeń jak wzmocnić poczucie własnej wartości

Poczucie własnej wartości jest jak fundament. Może być trwały, silny tak, że nas wspiera. A może być słaby i bardzo chwiejny, że przy każdej najmniejszej trudności mocno obrywamy. Jak poczucie własnej wartości wpływa na człowieka? Jak wzmocnić poczucie własnej wartości? Im bardziej jest silne i pozytywne, tym łatwiej mierzyć się nam z wyzwaniami. Zobacz, jak wspierać poczucie własnej wartości na co dzień.

Nasz fundament – czyli czym jest poczucie własnej wartości?

Wyobraź sobie, że w pracy popełniasz błąd. Nie grozi on utratą reputacji firmy, jednak jest dość uciążliwy. Jak się poczujesz i co o sobie pomyślisz? Może uznasz, że jesteś beznadziejna, nie można na Tobie polegać, a w pracy wszyscy myślą o Tobie jak najgorzej osobie, która sobie nie radzi? A może uznasz, że błędy się zdarzają, weźmiesz na siebie konsekwencje i poszukasz rozwiązań oraz dalej będziesz myśleć o sobie dobrze?

To jak zinterpretujesz taką sytuację, w dużej mierze zależy od poczucia własnej wartości.

Jest to złożony konstrukt wewnętrzny, który tworzy poczucie własnej godności, szacunku wobec siebie oraz pewności siebie, a to determinuje działania człowieka.

Żywimy przekonanie, że potrafimy sobie poradzić z wyzwaniami, jakie stawia przed nami życie. A także postrzegamy siebie i swoje ciało, jako wartościowe i ważne oraz mamy świadomość tego, jaką osoba jesteśmy, jakie mamy mocne strony i umiejętności.

Na poczucie własnej wartości składa się – poczucie własnej skuteczności, czyli tego, że potrafimy czegoś dokonać, coś osiągnąć. Jest to nasze zaufanie do siebie, że poradzimy sobie z różnymi wyzwaniami stawianymi w życiu. Samoakceptacja, czyli to, w jakim stopniu akceptujemy siebie ze swoimi wadami i zaletami.

Z poczuciem własnej wartości wiąże się samooceną, czyli ogólna postawa wobec siebie. To aspekt poznawczy, przekonanie na temat swojej osoby, który odpowiada na pytanie „jak postrzegamy siebie?”.

Jak poczucie wartości wpływa na człowieka?

Szacunek do siebie oraz przekonanie o własnej skuteczności powodują, że jesteśmy zadowoleni z własnej osoby.Postrzegamy siebie jako wartościową kobietę lub mężczyznę, który potrafi odnaleźć się w życiu.

Poczucie własnej wartości wpływa na to, jak traktujemy siebie. Czy jesteśmy dla siebie ważni, tak, aby zaspokajać swoje potrzeby, dbać o emocje, odpoczynek i mimo krytyki z zewnątrz, mieć przekonanie, że jesteśmy wartościowymi osobami?

W relacjach, które nawiązujemy poczucie własnej wartości, przejawia się w wielu sferach.

Jeśli lubimy i szanujemy siebie, łatwiej nam nawiązać równoważną, partnerską relację. A kiedy ktoś przekracza nasze granice lub nas krzywdzi, potrafimy się przeciwstawić, asertywnie odmówić, lub poszukać pomocy na zewnątrz. Myśl „jestem ważna” chroni nas przed inwazją innych osób.

Dodatkowo adekwatne poczucie własnej wartości pomaga nam nawiązywać silne więzi, doświadczać bliskości i miłości, ponieważ jeśli lubimy siebie, szanujemy, to również podobnie postrzegamy innych, jako wartych miłości.

W pracy, kiedy wiesz, że możesz sprostać stawianym zawodowym wyzwaniom, czujesz się kompetentny, skuteczny i chcesz stawiać sobie coraz wyższe cele. Łatwiej Ci awansować i cieszysz się dużą satysfakcją z pracy. To wszystko daje adekwatne poczucie własnej wartości.

Jak widać, kiedy mamy przekonanie, że jesteśmy wystarczający i ważni, czujemy, że jesteśmy osobami godnymi szacunku i miłości, to przekłada się na nasze życie emocjonalne, społeczne i zawodowe. Dlatego warto zadbać o swoje poczucie własnej wartości i pielęgnować je na co dzień.

5 ćwiczeń jak wzmocnić poczucie własnej wartości

1.Poznaj siebie i swoje wartości – poświęć sobie czas

Im lepiej siebie znasz – wiesz, jakie masz mocne strony, co jest dla Ciebie trudne, co jest dla Ciebie życiowym wyzwaniem – tym masz większe zaufanie do siebie. Dzięki temu, że odpowiesz sobie na pytanie:

Kim jestem?
Co jest dla mnie w życiu ważne?
Co sprawia mi trudność?
Jakie rzeczy lubię robić?
Co sprawia mi radość w pracy?
Kiedy czuję się przytłoczony, a kiedy pełny życia?
Jakie są moje zainteresowania, pasje?
W czym czuje się dobrze, a czego nie chcę robić?

Im lepiej siebie znasz, tym łatwiej Ci pracować nad rozwojem swoich mocnych stron i potencjału. Dodatkowo bardziej trafnie dobierasz zadania czy obszary, w których możesz doświadczać mniejszych i większych sukcesów. To przekłada się na poczucie sprawczości i satysfakcji, co wzmacnia poczucie własnej wartości (jak w sprzężeniu zwrotnym).

2. Zrób listę swoich sukcesów i osiągnięć – propozycja słoik sukcesów

Weź kartkę, długopis i zastanów się przez chwilę, jakie ostatnio odniosłeś małe i duże sukcesy na różnych polach. Weź pod uwagę m.in.

pracę
rodzinę
relacje z przyjaciółmi, znajomymi
zdrowie
hobby/zainteresowania
finanse
każdy obszar, jaki przyjdzie Ci do głowy

Następnie, kiedy już wypiszesz swoje małe i duże sukcesy zastanów się jakie Twoje mocne strony pomogły zrealizować Ci dane działanie. Jaka wiedza, umiejętności, Twoje cechy charakteru pomogły Ci osiągnąć ten sukces? Wypisz wszystko, co przyjdzie Ci do głowy. Pogratuluj sobie swoich sukcesów!

3. Dbaj o siebie – Twoje potrzeby i emocje są ważne

Uznanie siebie za wartościową, godną szacunku osobę pozwala zaopiekować się sobą. Emocje domagają się zauważenia i wyrażenia. Zignorowane nie znikają, a są tłumione w ciele, do momentu, kiedy nasza silna wola jest osłabiona, a my mamy mniej cierpliwości. Wtedy wybuchamy. Aby tego uniknąć – pozwól sobie wyrażać to, co czujesz.

Po drugie, zauważaj i mów czego potrzebujesz. Niezaspokojone potrzeby budzą frustrację i niezadowolenie. Kiedy opiekujemy się sobą, dajemy sobie chwile wytchnienia – pokazujemy sobie i innym, że jesteśmy ważni i warci uwagi.

4. Zadaj o to, co myślisz – pielęgnuj wspierające przekonania

Pozytywny dialog wewnętrzny to sprzymierzeniec w pielęgnowaniu swojego poczucia własnej wartości. Dzięki wiarygodnym i pozytywnym myślom na swój temat dajemy sobie wspierające komunikaty.

„Jestem dobrą mamą, która dba o zdrowie dzieci.”, „Potrafię w jasny sposób wyjaśniać zagadnienia związane z projektem moim współpracownikom”, „Jestem spokojną i opanowaną osobą.”, „Potrafię poradzić sobie ze stresem.”

Kiedy przekazujemy sobie pozytywne komunikaty oparte na faktach, możemy wzmacniać własne poczucie wartości każdego dnia.

5. Bądź dla siebie empatyczny – zamień samokrytykę na samo współczucie

Krytyka w kierunku własnej osoby w stylu „Zawsze popełniasz błędy.”, „Nie można na ciebie liczyć.”, „Nic z Ciebie nie będzie.” – znacząco obniżają samoocenę. A to w jednoznaczny sposób wpływa negatywnie na poczucie własnej wartości. Dodatkowo takie strofowanie nie działa.

Kiedy mówimy sobie negatywne rzeczy w celu wzbudzenia w sobie motywacji do poprawy – strzelamy sobie w stopę. Samokrytyka powoduje, że nasza samoocena się obniża, a my nie mamy motywacji i chęci do żadnego działania.

Jednak, kiedy wybierzemy drogę empatii i samowspółczucia, w myśl zasady „bycia swoim przyjacielem” będziemy mieć szansę na kolejną próbę. Empatia pozwala nam wybaczyć sobie błędy i powrócić na drogę prób i eksperymentów.

Traktowanie siebie z łagodnością, jak najlepszą przyjaciółkę procentuje, ponieważ dzięki zadbaniu o siebie i zrozumieniu pozwalamy sobie na przeżycie porażki i wyciągnięcie z niej wniosków. To powoduje, że kolejna próba może się okazać sukcesem.

Podsumowanie

Praca nad wzmacnianiem poczucia własnej wartości to proces. Czasami długi i wymagający, bo mierzymy się z tym, co zbieraliśmy od początku życia.

Schematy, utarte przekonania, myśli można zmienić. Każdy dzień może nas przybliżać do większego dbania o siebie i pokazania sobie i innym, że jesteśmy ważni.

Codziennie mamy wybór, jak się zachowamy i to od nas zależy, co zrobimy z wiedzą o sobie. Wierzę, że każdy ma szansę poczuć się ważnym, wartościowym i kochanym człowiekiem, dlatego warto podjąć wyzwanie i zadbać o siebie.

Paulina Gaworska-Gawryś
Psycholog